U subotu, 25. januara, svečano je obilježena 78. godišnjica izuzetno napornog i po ishod neizvjesnog podviga kojeg su izveli borci u toku NOB-e poznatog kao Igmanski marš.

Rezime:

Tokom II. neprijateljske ofenzive u istočnoj Bosni, Prva proleterska brigada, koja je netom osnovana 21. XII. 1941. godine, u Rudu, našla se, nakon borbi s brojčano i tehnički nadmoćnijim neprijateljskim snagama na Romaniji, u nezavidnom položaju. S obzirom da nije bilo uslova za uspješan nastavak borbenih djelovanja, štab brigade, nakon procjene situacije, donosi odluku o napuštanju zone i prelazak na oslobođeni teritorij prema Foči, čime bi se izbjeglo opkoljavanje brigade na uskom prostoru i njeno uništenje.

S obzirom da su se na pravcu istočno od Sarajeva nalazile jake neprijateljske snage, a isto je bilo i u zapadnoj Bosni, štab brigade odlučuje se na obilaženje Sarajeva sa zapadne strane, silazak u Sarajevsko polje i prelazak planine Igman, na putu prema slobodnoj teritoriji. Potez je bio rizičan zbog otvorenog terena, neprijateljskih posada u Sarajevu i ekstremno nepovoljnih vremenskih uvjeta, ali se procjena da neprijatelj ne očekuje da će partizani krenuti tim pravcem pokazala ispravnom.

720 boraca I. proleterske brigade, među kojima je bilo ranjenika i bolesnih, započelo je 27. januara 1942. godine, po dubokom snijegu i pri temperaturi od -32°C, uspon na planinu Igman. Usiljeni marš pod komandom Koče Popovića trajao je punih 18 sati, taktički je uspio i značajni je dio epopeje Narodno oslobodilačkog rata.

Obilježavanje:

Manifestaciju proslave tradicionalno organizira SABNOR kantona Sarajevo, a poprimila je međunarodni karakter. Ove godine, prema procjeni organizatora, bilo je oko 20  hiljada ljudi. Manifestacija je međunarodnog karaktera, na njoj se okupilo ljudi iz svih krajeva nekadašnje Jugoslavije, a bili su i predstavnici iz Austrije, Italije i Ruske Federacije. Učesnici su prepješačili etapu od Brezovice do Velikog polja na Igman u dužini od 9 km. Glavna svečanost održana je pored spomenika na Velikom polju. Iz Hrvatske je bila delegacija SABA i pun autobus ZUABA, među kojima je bilo i više članova SRP-a, iz Zagreba, Karlovca, Rijeke i Pule. Delegacija SRP-a je položila vijenac na spomenik.

I ove godine na obilježavanju su bila dva osebujna pojedinca. Slovenac Albin Pibernik, koji je tada kao 11-godišnjak na maršu učestvovao s roditeljima i vitalni 91-o godišnji Zdenko Duplančić, penzionirani pukovnik JNA, koji živi u Beogradu. Drug Duplančić predsjednik je udruge koja nastavlja sjećanje na Prvu proletersku brigadu. Rođeni je Splićanin, s 13 godina postao je SKOJ-evac, a s 14 borac Prve proleterske brigade.

Tokom manifestacije, dogodio se manji protokolarni propust. Voditelji programa nisu pozvali prisutne na odavanje počasti palima minutom šutnje pa je to samoinicijativno učinio predstavnik antifašista Crne Gore. Osim toga, umjesto da se vijenci, kojih je bio veliki broj, polože na početku, to je učinjeno na kraju programa, kad su se prisutni već počeli razilaziti.

U subotu navečer, održano je druženje uz prigodan program dijela učesnika iz Slovenije, Hrvatske, Srbije, Crne Gore, Makedonije i, naravno, domaćina iz BiH. 

Vladimir Kapuralin